Thursday 16 June 2016

26.03.9116 Bhojpuri eSkool 16.06.2016 > Look for Bhojpuri Graamar.

AntarraasTreey Bhojpuri eSkool 
बियफे  26.03.9116.   > 4-th Baris, Suruaat: 9113 se.
[International Bhojpuri eSkool, inBho, Thursday 16.06.2016
> Since: 3.12.2012 AD, 4th Year of Establishment ]
स्वागत बा सब भोजपुरिआ लोगन के, औरू सब लोगन के. 
Sab premi logan ke Swaagat!!! 
[Welcome all Bhojpuri lovers of the World and Universe, and all Lovers!!! ] 

खास बात  Khaas Baat: [Special Talk]: 
** 'Asal Praakritik Parivaar Niyojan': Pichalakaa PosT dekhee` swasth laiki aa laikaa khaatir.  [For the 'Real Natural Family Planning' go to ealier Posts for healthy male and female babies.] 
For more go to EMS at: www.eclecticmedicalsystemD.blogspot.com

** Aise ta Bhojpuri Bhaasaa ke Vyaakaran ke anek kitaab baaResa, baakir eh kitaab me` dekhee`ki kaise:
> Aaj Bhojpuri Aaraa, Chapraa aa Balliaa ke 'TripunD':  'Gyanpuram' gaa`v, Jillaa 'Bhojpur', Bihaar 'Bhojpuri ke Janam Sthaan', se nikal ke: 
>>  UP, Bihaar (JharkhanD sahit), aa Madhya Pradesh (Chattisgarh sahit) ke 'TripunD' se aage 1000ro Barisan se Aassaam, aa Bhaarat ke paRosi Nepaalo me` bolal jaalaa aa aaj ee:
>>> Bhaarat ke Dilli pradesh, aa WB Pradesho me` pasar gail baa: 
>>>> Atane naa hamaar Bhojpuri ta aaj Bhaarat ke baahar Nepaal, Fiji, Trinidad aa Tobago, Surinaam, Maurisas aadi ke alaawe 20yo dusar deshan me` prayog me` baa.
>>>>> Eh se aaj: 
"AntarraasTreey global Bhojpuri" dainik ke Sansaar ke Paccaso deshan ke log paD*elan. 
Eh se ee ta saaf baa ki aaj hamaar Bhojpuri din dugunaa- raat caugunaa ke dar se baD*ataa:
** Dilli ke CM Arvind Kejriwaal ke AAP Sarkaar: Panjaabi ke Dilli ke skoolan me` paD*aai jaroori ka delas haa. Khoob niman. Baakir CM Kejriwaal se anurodh baa ki Dilli ke skoolan me` Bhojpurio ke paD*aai suru karwaai.
** Aise ta PM Narendra Modi jee se Bhojpuri Bhaasaa ke Bhaarat ke Samvidhaan ke 8vee` Suci me` saamil kare ke anurodh pichalaa 2 baris se kail jaataa, dehee` eh  pa unkar kab dhyaan jaataa. 

*** Uupar je kahal baa, ohee se aage ke PaaTh se "भोजपुरी Bhojpuri Grammar: International global Bhojpuri, InBho" del jaataa:

पाठ PaaTh - 46.03.9116: [Lesson 46.06.2016]:

भोजपुरी
Bhojpuri Grammar
AntarraasTreey global Bhojpuri
भोजपुरी Bhojpuri Grammar
International global Bhojpuri, InBho


भोजपुरी व्याकरण Bhojpuri Grammar
लेख़क: डॉ  पण्डित देवदत्त शर्मा
Author: Dr Pt Deo Dutta Sharma
Second Edition Revised: Sri: 01.01.9116
Date: 24.12.2016 CE

भोजपुरी व्याकरण
Bhojpuri Vyaakaran
        Bhojpuri Grammar

                AntarraasTreey global Bhojpuri www.bhojpurigrammer.blogspot.in , www.bhaasaa.blogspot.com 

 Publisher:    Dr Pt Deo Dutta Sharma
                        Kamadgiri-806, Kaushambi
                        Sahibabad- 201010
                        NCR Delhi.
www.google.com/deoduttasharmaDr


All Right Reserved by the Author and the Publisher:
No part of this publication shall be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or in any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise without prior permission of the Authors or the Publisher.






      विषय सुचि Content: 

1. अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी 
AntarraasTreeya Global Bhojpuri, InBho "इंटरनेशनल ग्लोबल भोजपुरी"

2. भोजपुरी के जनम काल आ जनम स्थान  
Bhojpuri ke Janam Kaal auru Janam-Sthaan
[The Birth Period and Places of Bhojpuri]

3.   ग्लोबल भोजपुरी के उपभासा Global Bhojpuri ke Upbhaasaa,     [Dialects]

4.   AntarraasTreeya Global Bhojpuri के लिपी ke Lipi [Scripts]

5. भोजपुरी व्याकरण Bhojpuri Vyaakaran:    [Grammar]:

5.1 शब्दावली Sabdaavali [Dictionary]

5.2 संज्ञा Sangyaa, Sarvanaam [Noun, Pronoun]

5.3 वाक्यखण्ड Vaakyakhand, कहाउत Kahaauat, कारक Kaarak                      
  [Cases of Noun, Phrases, Sayings]

5.4 वाक्य Vaakya [Sentence]

5.5 वाक्य के काल Vaakya ke Kaal. [Tenses]

5.6 भोजपुरी साहित्य विचार 
Bhojpuri Saahitya: Satya Vicaar
    [Bhojpuri Literature: Truthful Thinking]

5.7   Bhojpuri Saahitya: एगो Ego “दृश्य-श्रव्य-काव्य” ह.
      “Drishya-Shravya-Kaavya”,
      [Bhojpuri Literature is an: Audio-Visual-Art].

6.   Bhojpuri Geet गीत  [Bhojpuri Song]

7.   Bhojpuri Film भोजपुरी फिल्म सिनेमा

8.   Bhojpuri ke Kuch Kriti भोजपुरी के कुछ कृति
  [Work of Bhojpuri]

9.   औरु बात Auru baat [Bottom-Line]

10. Sansaar me` Bhojpuri Bhaasaa ke Bolanihaar.
[Speakers of Bhojpuri Language in the World]





भोजपुरी व्याकरण Bhojpuri Grammar
AntarraasTreey global Bhojpuri 
अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी
International global Bhojpuri, InBho



By Dr Pt Deo Dutta Sharma, Bhojpuriyaa

1. अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी 
AntarraasTreeya Global Bhojpuri:

“Jaisan ki bahut log kahelan ki Bhojpuri khaali 
"आरा, छपरा आ बलिया" के एगो बिहारी भाषा ह" 
ई आधा सांच बा, 
काहे कि बलिया त उत्तर प्रदेश में बा शुरूए से. 
“Bhojpuri ego Bihaari bhaasaa ha”, ee khaaali aadhaa saa`c baa. Kaahe ki Bhojpuri surue se “Ara, Chapara, Balliaa” ke ego Bhaasaa maanal jaalaa. Baakir Ballia ta surue se Uttar Pradesh me` baa. भोजपुरी सुरुए से ( सृ 7310, विक्रमी 210, ईसवी 267 से Sri: 7310 se)
Eh se Bhojpuri ke ‘Ara, Chapra aur Ballia’ ke ego Bihaari bhasaa kahal, kahaa` tak Theek baa?
[“Bhojpuri is a Bihari language”: is half truth, since Ballia is in Uttar Pradesh.]
Bhojpuri surue se भोजपुरी सुरुए से ( सृ 7310, विक्रमी 210, ईसवी 267 से Sri: 7310, Vikramaabd: 210, KhrisTyaabd: 267 AD se, dekhi` kitaab किताब"अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी" लेखक: डा पंडित देवदत्त शर्मा “AntarraasYreey global Bhojpuri”, Author: Dr Pt Deo Dutta Sharma at www.plusgoogle.com) भारत के बिहार, झाड़खंड, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, छत्तीसगढ़ आ नेपाल देश में उपयोग में बा. Bhaarat ke ‘Bihaar auru JhaaRakhanD, Uttar Pradesh, Madhya Pradesh aa ChattisgaD*a, auru Nepaal desh me` upyog me` baa.
[Since 300 AD, Bhojpuri is spoken in Bihar, Jharkhand, Uttar Pradesh, Madhya Pradesh, Chattishgad states of India, and in Nepal.]

अब त Ab ta~ Bhojpuri Bhaasaa ke Bhaarat me` 7-8 praantan me` auru भारत से बहरी करीब आधा दर्जन देश में  आ बीसों शहरन में` 20 करोड़ से जादा लोग  बोले ले, जे 5 महादेशन में पसरल बाड़े    Bhaarat se baahar karib aadhaa darzan  desan me` auru beeso` shaharan me` 20 karoR se jaadaa log bolelan je Paa`c Mahaadeshan me` pasral baaRan.
[Now, Bhojpuri is spoken by over 200 million people in 7-8 states of India, and about half dozen countries of the World and in about 20 cities spread over 5 Continents.]

ई भोजपुरी, जे संसार के अनेको देशन में बोलल जाला, जेकरा के 'देवनागरी' चाहे 'रोमन' लिपि में लिखल जा सकेला; ओकरा के "अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी", InBho कहल जाला Ee ‘Bhojpuri’ jekaraa ke Sansaar ke aneko` desan me`bolal jaalaa, aur jekaraa ke Devanaagai caahe Roman me` se kawano Lipi me` likhal jaa jaasakelaa, okare ke
“AntarraasTreeya Global Bhojpuri” kahal jaalaa. Jaadaa jaane khaatir dekhi` AntarraasTreey Bhojpuri eSkool, InBho www.bhojpuriaalog.blogspot.com pa.

[The ‘Bhojpuri’ which is spoken in many countries of the World, written in ‘Devanagari or Roman Scripts’ is known as “AntarraasTreeya Global Bhojpuri”. For more details one may go to AntarraasTreey Bhojpuri eSkool, InBho at www.bhojpuriaalog.blogspot.com]

"अंतर्राष्ट्रीय ग्लोबल भोजपुरी" InBho
'‘AntarraasTreeya Global Bhojpuri’ ke ‘Roman Lipi’ me` aasaani se likhe auru fer okaraa ke shuddha shuddha paD*e khaatir, auru suruaati kuch jaanakaari khaatir dekhi` kitaab: “Bhojpuri Bhaasaa” [with English Commentary to help 1000s of ‘Bhojpuri Lovers’ to learn it easily] jekar link uupar de baa.

>>> Eehaa` je likhal baa uu dher dasakan ke khoj ke baade likhal jaataa.
[Whatever is produced here, one may not find anywhere else, since these are being written after decades of the study and research on the subject, not just copied from somewhere.]



2.  Bhojpuri ke Janam Kaal aa Janam-Sthaan

2.1  Bhojpuri ke Janam Kaal: 300 CE ke karib.
    SrisTyaabd: 1 972 947 367, choT me` Sri: 7367
    [The Birth of Bhojpuri: 267 AD]

Bhojpuri ke Janam surue se ‘Aaraa, Chapraa, Balliaa’ caahe ‘Ara, Chapra, Ballia’ ke tripunDa se maanal jaalaa, je me` Aaraa auru Chapraa ta Bihar me` baa, baakir Balliaa Uttar Pradesh me`.

Eh tarah se ee kahal ki Bhojpuri ego ‘Bihari bhaasaa’ ha, kahaa`           tak sahi baa, paaThak log apane samhjee`. Aaj Bhaarat me` Bhojpuri 7- 8 Praantan me` aur sab baRhan siTian me` bolal jaalaa.

Hamaraa samajh se ‘Bhojpuri Bhaasaa’ ke janam eke saath Aaraa-Chapraa se je Bihaar me` surue se baa, aa Balliaa se je Uttar Pradesh me` baa, auru Bhojpur (Bhopaal ke najdeek) je surue se Madhya Bhaarat (aaj ke Madhya Pradesh) me` baa, se bhail baa.    

Ehi se: Sanskrit, Bhojpuri, Hindi: Bhaarat ke kawano Xetreey Bhaashaa naa hawan sa, jaise ‘Tamil NaaDu’ me` Tamil, MahaaraasTra me` MaraaThi, Gujraat me` Gujraati, ORishaa me` Odiaa, Panjaab me` Panjaabi.

Eh teeno me` Sanskrit ta Hajaaro, Laakho` Baris puraan ha, fer Bhojpuri ke janam Sri: 7400 me` bhail je 300 CE bhail; eh se Bhojpuri karib 1700 Baris ke bhail.

KhaRi Boli आ 'आधुनिक हिन्दी', ‘Aadhunik Hindi’ ke utpatti log Bhaaratendu Harishcandra [9.9.1850 – 6.1.1885 CE] Candravardaai se maanelan, jekaraa pahile ee Awadhi-Bhojpuri aadi ke kawano milal julal roop rahe jekaraa ke Hindi naa kahal jaa sakelaa. Eh se Hindi karib 150 Baris ke bhail umar ke hisaab se:

Bharat ke Bhaasaa ke Kaal-Cakra: [Time – Line of Indian Languages]:
संस्कृत Sanskrit > लाखों बरिस पुरान Lakho Baris puraan

भोजपुरी Bhojpuri > 1700 बरिस के Baris puraan.

आधुनिक हिन्दी Adhunik Hindi > 150 बारिस के Baris ke.





2.2 राजा भोज के काल में भोजपुरी भाषा Raajaa Bhoje ke kaal me` Bhojpuri Bhaasaa ke Pasraaw: 
         
राजा भोज के राज में, जे पूरा उत्तर भारत में थोर बहुत सगरो,  भोजपुरी बोलल जात रहे, खास क के बिहार, उत्तर प्रदेश, झारखण्ड , छत्तीसगढ़ आ मध्य प्रदेश  /        मध्य भारत जेकर राजधानी नागपुर रहे ओह घरी, ओहु में बोलल जात रहे भोजपुरीए.  
Raajaa Bhoj ke raaj me`, je pooraa Uttari Bhaarat me` failal rahe, oh me` thoR bahut sagaro Bhojpuri bolal jaat rahe, khaas ka ke Bihaar, Uttar Pradesh, JhaaRkahanD, ChattisgaD*a aur Madhya Pradesh  me`. Ehi se aajo tab ke Madhya Bhaarat jekar raajdhaani Naagpur rahe, okaraa me` bole waalaa Bhojpuri ChattisgaD*a ke DisTik Sargujaa (Ambikaapur) me`, ChattisgaD*i ( karib 45 % Bhojpurie jaisan) aur Madhya Pradesh ke Baghelkhandi ( 75 % Bhojpuri, je asal me` Bhojpurie bhail, khaali naav choR ke; dekhi` aage ekar ego kathaa) ke aajo bolal jaa laa.

ऊपर जे लिखल बा oh se पता चलता कि भोजपुरी भाषा के जनम "आरा, छपरा आ बलिआ" राजा भोज के समय सृ 7400 [300 CE ] में भइल, जे तब के बिहार, उत्तर प्रदेश, मध्य भारत में फैलल रहे.. 
Uupar je likhal baa, oh se saaf pataa calataa ki Bhojpuri Bhaasaa ke janam “Ara, Chapra, Ballia” me` Raajaa Bhoj ke samay (Sri: 7400), [300 AD] me` bhail, je Bihar, Uttar Pradesh aur Madhya Pradesh’ me` failal rahe.

भोजपुरी काल चक्र Bhojpuri Kaal Cakra: [Timeline: Bhojpuri]:


भोजपुरी के जनम भोज राजा के काल में भइल सृ 7400 में  Bhojpuri ke janam Bhoj Raajaa ke kaal me` bhail, Sri: 7400 me`.

[Bhojpuri was born during the period of King Bhoj in 300 AD.]


(Auru dekhee`: AntarraasTreey Bhojpuri eSkool, InBho, of Sri: 25.11.9113 www.bhojpurialog.blogspot.in  pa.)

Guru Gorakh Naath Sri: 8200. [1100AD] me` ‘Gorakh Baani’ likhale rahan Bhojpuri me` (dekhi` BHAI)=======
[Guru Gorakh Nath wrote ‘Gorakh Baani’ in Bhojpuri in 1100 AD (Goto BHAI) =========]

Sant Kabeer Daas ke janam din Sri: 8397 ke ‘Bhojpuri Din’ manaawal jaalaa (dekhi` BHAI).
[Saint Kavir Das was born in 1297 AD which is celebrated as ‘Bhojpuri Day’ Goto BHAI                         =======]

Bhojpuri ke Pasaraaw: [Spreading Bhojpuri]:

Eh se iho pataa calataa ki Bhojpuri khaali ago Bihaari bhaasa naa ha, baakir ekar Janam khaas ka ke “Ara, Chapra, Ballia” jilla ke tripunD kahi`, caahe tab ke ‘Bihar, UP, MP’ praantan ke tripunD se bhail baa; dosar o~r jadi gaa`v ke baat kail jaav ta,: Bhojpuri ke janam ‘Gyanpuram: Knowledge Park (Jilla Bhojpur, Bihar), Ribir ganj (Chapara Jilaa, Bihar) aa Sitaabdiaraa (Jilla Ballia, UP) se bhail baa.
Baakir, Baakir, Baaki…… ee Baakir BaRahan baa.
[It is also clear from this that Bhojpuri is not only a Bihari Language, but it is born from the Center of the Triangle of then Provinces “Uttar Pradesh, Bihar and Madhya Bharat” or of the Centre of Districts “Ara, Chapra, Ballia”; on the other hand when we go to the village level, Bhojpuri was born in the Village ‘Gyanpuram: Knowledge Park (District: Bhojpur, Bihar), Ribir Ganj (Dt. Chapra, Bihar) and in Sitabdiara (Dt. Ballia, UP).
But, But, But …….But this But is a Big One.]

Bho Pasraaw: [Spreadin bho]:
आज हमार भोजपुरी गाव से निकल के जिला तक, जिला से निकल के प्रांतन तक, आ प्रांतन se निकल के अनेक शहरन आ सीटोंअन तक; आ फेरु बीसो डेशन तक जे 5 महादेशन में पसर के घर बना लेले बा, आपन तरह तरह के उपभाशI के रूप में.      
Aaj hamaar Bhojpui gaa`v se nikal ke jilla tak, jilla se nikal ke Praantan tak, Praantan se nikal ke Shahar aa SiTi tak, fer Ee`haa` se beeso desan tak je paa`c Mahaadesan me` ghar banaa le le baa; aapan tarah tarah ke Dialect ke roop me`.
[Today our Bhojpuri, starting from a village, has spread to districts, then from districts to Provinces, from Provinces it has spread into over 20 countries of 5 Continents in the form of different dialects.]  

भोजपुरी बोले वाला लोगन के संख्या: [Number of Speakers of Bhojpuri Language]:
भोजपुरी बोले वाला लोगन के संख्या आज 20 करोड़ से ऊपर होगइल बा Sansaar me`.. 
Bhojpuri ke bole waalaa logan ke sa`khyaa aaj 20 se 25 karoR ho gail baa Sansaar me`.
[The number of speakers of Bhojpuri is over 20 K WW]

भारत में आज 7 - 8 प्रान्तन में भोजपुरी बोले वाला लोग बाड़न, जइसे बिहार, उत्तर प्रदेश, झारखण्ड, छत्तीसगढ़, मध्य प्रदेश, दिल्ली, पछिम बंगाल Bhaarat ke 7 - 8 Prantan me` Bhojpuri bolewaalaa log baaRan.
[There are 7-8 Provinces in India where Bhojpuri is spoken: Bihar, Uttar Pradesh, JhaaRkhanD, ChattisgaR, Madhya Pradesh, Delhi, WB.]




3. Bhojpuri ke Upbhaasaa [The Dialects of Bhojpuri]

3.1 Bhojpuri aaj ego Global Bhaasaa ha, jekar 11 go Up-bhaasaa (Dialects)    baaRan sa.

3.2 Eh se Bhojpuri Bhaasaa ke Vyakaran (Grammar) ke jab hamni ke baat karataani jaa, ta~ pahile ee jaane ke hoi ki kawanaa Up-bhaasaa ke Vyaakaran ke baat hotaa. Ehi se pahile ham Bhojpuri ke sab Up-bhaasaa ke naav neece likhataani:

3.3 Baakir ego baat Lipio ke baa. Global Bhojpuri me` eehaa` javanaa Lipi (Script) ke prayog kail jaataa, okaraa likhe aa paD*e khaatir "Mitram global Bhojpuri eDainik" ke PaaTh-1 se 5 tak www.plusgoogle.com pa pad*e ke caahi`.



3.4     [Eleven Dialects of Bhojpuri are shown below:]
Bhojpuri ke 11 Upbhaashaa neece dekhi`:
Bhojpuri:

3.4.1 Daxini Maanak Bhojpuri, [Southern Standard]:
Bhojpur, Rohtaas, Kaimur, Baxar (all 4 of Ara, Chapra, Ballia Triangle me`), Saaran, Siwaan, Gopaal Ganj (all 3 of Ara, Chapra, Ballia Triangle me`) in Bihaar, and Balliaa (of Ara, Chapra, Ballia Triangle), and Eastern Ghaazipur in Uttar Pradesh, Palaamu, Raanchi in JhaarkhanD, Sargujaa (Ambikaapur) in ChattisgarD*a.
                  
3.4..2 Uttari Maanak Bhojpuri, [Northern Standard]:
[Deorea, Gorakhpur, and Basti in Uttar Pradesh, Champaran East and West in Bihar.]

3.4..3 Pascimi Maanak Bhojpuri,  [Western Standard]:
Vaaraanasi, AazamgaD*a, Mirzaapur, Ghaazipur Uttar Pradesh me`.

3.4..4 Naagpuria:
Chotaanaagpur ke Palaamu Jilla je ab JhaarkhanD Praant me` baa, aur ChattisgaD*a ke Sargujaa (Ambikaapur) Jilla me` ekaraa ke bolal jaalaa.
(BaghelkhanDi ke roop me` ee Madhya pradesh me` bolal jaalaa, baakir ee log ekaraa ke Bhojpuri naa maane, eh se ekaraa ke ham eehaa` Bhojpuri me naikhi let.)

3.4..5 Nepaal me` Bhojpuri ke 4 roop, Upbhaazaa baa:  
          [4 dialects of Bhojpuri in Nepal]:
Thaaru Bhojpuri, Mdhesi, Domraa, Musahri
    
3.4.6 Maurisas me` Maurisian Bhojpuri  [Mauritian in Mauritius]:

3.4.7     Fiji me` Fijian [in Fiji 'Fijian Bhojpuri']:

3.4..8   'Kaireebian Bhojpuri' Guyanaa me`[Caribbean Hindustani in Guyana]

3.4..9 Surinaam me`: Surname [in Surinam: Surname]:

3.4..10 'Kaireebbian Trinidaadi Bhojpuri'  Trinidaad aa Tobago me`:
[in Trinidad &  Tobago: Caribbean Trinidadi Bhojpuri]:

3.4..11 ‘AntarrazTreey Global Bhojpuri’ poore Sansaar me`, SiTi sab me` jawan Bhojpuri holaa, je me` dosar lokal bhasaa ke sabd aur kahaauto milal rahelaa, jaisan eehaa` likhal baa:

['International global Bhojpuri' used all over the world and in many Metros written in Roman or Devanadari script using many local words and phrases.]

Oraai naa. [Non-ending] 
 ______________________________________________________________
 Rauaa logan ke sujhaav aamantrit baa. [Your comments are welcome.]

"AntarraasTreey Bhojpuri eSkool" ke 'Uddes' khaatir Sri: 16.09.9115, 11.03.9116 ke PosT pa dekhee`.  
[For the Aim of 'International Bhojpuri eSkool' go to the post dated: 30.07.2014, 16.12.2015 AD, 01.06.2016 AD.]

  ओरा गइल  Oraa gail. [The End]
________________________________________________________________

26.03.9116 Bhojpuri eSkool 16.06.2016

>> ग्लोबल भोजपुरी में Global Bhojpuri me`:

>> dinan ke naav: एतवार  सोमार  मंगर  बुध  बियफे  शुक  शनीचर
>> Maheenan ke naav:  चैत  बैशाख  जेठ  आसाढ़  सावन  भादो  आशिन  कातिक  अगहन  पुष  माघ   फागुन.

<br>

<br>

<br>




No comments:

Post a Comment